Μετά την καθιέρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε συνδυασμό με τη συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας και όχι των εμπορικών ονομασιών των φαρμάκων, σε λιγότερο από ένα μήνα θα αρχίσει να εφαρμόζεται ένα ακόμα σπουδαίο μεταρρυθμιστικό μέτρο στην Ελληνική κοινωνία, που θα έχει προοδευτικό-αριστερό πρόσημο και στο οποίο οι πολιτικοί του παρελθόντος και τα δεξιά και αριστερά κόμματα αντέδρασαν χαϊδεύοντας για μια ακόμα φορά αυτιά και θωπεύοντας στην πλάτη την εκλογική τους πελατεία.
Ομιλώ για την καθιέρωση επιτέλους των βιβλίων εσόδων-εξόδων για τους αγρότες.
Θα σας πω τα θετικά του μέτρου αυτού, έτσι όπως εγώ τα αντιλαμβάνομαι:
Πρώτον: Θα πληρώσουν επιτέλους το σωστό φόρο οι μεγαλοαγρότες, που πριν πλήρωναν ελάχιστα με τον αυθαίρετο, ανά στρέμμα, υπολογισμό του εισοδήματος. Δεύτερον: Θα δοθεί ένα οριστικό τέλος στα εικονικά παραστατικά, με την αναγραφή υπέρογκων τιμών πώλησης από τους αγρότες στους μεσάζοντες και μεγαλέμπορους με αποτέλεσμα να διογκώνεται η τιμή πώλησης των αγροτικών προϊόντων (ειδών πρώτης ανάγκης) στους τελικούς καταναλωτές και να αποκομίζουν τεράστια ποσά οι μεσάζοντες σε βάρος των καταναλωτών. Τρίτον: Μπαίνει μαχαίρι στο καθεστώς του κατ΄εκτίμηση υπολογισμού της επιστροφής του ΦΠΑ στους αγρότες που οδηγούσε και σε αδικίες σε βάρος των πραγματικών καλλιεργητών και σε τεράστιες κομπίνες με επιστροφές ΦΠΑ τεράστιων ποσών που βασίζονταν σε εικονικά στοιχεία. Τέταρτον: Εκλογικεύεται το σύστημα εισροών στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα. Πλέον ο κάθε αγρότης θα είναι υποχρεωμένος να ζητάει παραστατικά για όλες τις εισροές του (πετρέλαιο, λιπάσματα, γεωργικά φάρμακα κλπ), με αποτέλεσμα να χτυπηθεί η φοροδιαφυγή σε κλάδους της οικονομίας που έκλεβαν, αφού ένας κρίκος της αλυσίδας δεν είχε κανένα ενδιαφέρον να ζητάει επίσημα παραστατικά για να τα καταχωρήσει στα βιβλία του. Έτσι δεν θα χτυπηθεί η φοροδιαφυγή μόνον σε κάποιες μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις που συναλάσσονται με τον αγροτικό τομέα, αλλά και σε άλλες μεγαλοεπιχειρήσεις που ζητούσαν και λάμβαναν κατά κόρον παραστατικά που έμεναν αζήτητα από τους αγρότες. Για παράδειγμα, είναι γνωστό το φαινόμενο σε όλους τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ότι μεγάλες ανώνυμες εταιρίες έπαιρναν από βενζινάδικα τα αζήτητα από τους αγρότες παραστατικά πώλησης πετρελαίου κίνησης και έτσι τα περνούσαν στα έξοδά τους και μείωναν τα κέρδη τους. Πέμπτον: Είναι δυνατόν πλέον να ελεγχθούν καλύτερα τα πραγματικά κέρδη των μεσαζόντων αγροτικών προϊόντων. Η μη τήρηση μέχρι σήμερα βιβλίων εκ μέρους των αγροτών, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή σε όλο το κύκλωμα, με παράλληλη διόγκωση των τιμών λιανικής πώλησης. Συμπερασματικά (to make a long story short που λένε και οι πατριώτες μου) η καθιέρωση τήρησης βιβλίων για τους αγρότες θα κτυπήσει κυκλώματα φοροδιαφυγής ιδίως μεγάλης έκτασης, θα εκλογικεύσει το σύστημα διακίνησης προϊόντων, θα μειώσει τις τιμές των αγροτικών προϊόντων για τους καταναλωτές.
Σε αυτά που θα πρέπει να επικεντρώσουμε πλέον είναι δύο. Το ένα είναι να μην είναι γραφειοκρατικό και δαπανηρό το σύστημα τήρησης βιβλίων ιδίως για τους αγρότες που έχουν μονοκαλλιέργεια και πωλούν τα προϊόντα τους μία φορά το χρόνο. Γι΄αυτούς θα μπορούσε να προβλέπεται η άπαξ το χρόνο υποβολή δήλωσης ΦΠΑ και δεύτερον και κυριότερο η πρόβλεψη αφορολογήτου, ώστε να μην υποχρεώνονται σε καταβολή φόρων οι μικροαγρότες.
Δυστυχώς το δημοτικό συμβούλιο Ναυπλίου πέρσι τέτοια εποχή, έκλεισε με λαϊκίστικο τρόπο το μάτι στους λίγους οπισθοδρομικούς αγρότες και υιοθέτησε το αίτημά τους για τη μη τήρηση βιβλίων.
Ιδού το σχετικό ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου Ναυπλίου http://aftodioikisi.gr/dimoi/nafplio-psifisma-simparastasis-stous-agrotes-tis-argolidas
Και η Τοπική Αυτοδιοίκηση και άλλοι φορείς έχουν δυνατότητες να προχωρήσουν σε δράσεις για την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος και να μην υιοθετούν λαϊκίστικα αιτήματα, όπως αυτό της μη τήρησης βιβλίων από τους αγρότες και καταστροφολογικές λογικές, περί επισιτιστικής κρίσης και περί έωλων διαπιστώσεων ότι 7 εκατομμύρια στρέμματα έχουν μείνει ακαλλιέργητα κατά την εποχή της κρίσης που διανύουμε.
Ένα από τα πολύ άσχημα που γίνεται σήμερα, ιδίως στο Ναύπλιο, είναι φορείς της κοινωνίας μας, φορώντας το μανδύα του προστάτη των φτωχών, να μεσολαβούν στη μαζική πώληση αγροτικών προϊόντων από άλλες περιοχές, αγνοώντας τους ντόπιους παραγωγούς που μπορούν και αυτοί να διαθέσουν σε εξαιρετικές τιμές τα προϊόντα τους, χωρίς να υπάρχει ανάγκη της μεταφορά των προϊόντων από χιλιόμετρα μακρυά.
Η ενίσχυση της ντόπιας παραγωγής, μέσω συγκεκριμένων πολιτικών, πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα για το Δήμο μας και για άλλους κοινωνικούς φορείς και όσοι πράττουν το αντίθετο πρέπει να είναι πολιτικά καταδικαστέοι.
Θα μπορούσαμε να προβάλλουμε με συγκεκριμένο τρόπο το παραγόμενο στον τόπο μας μέλι από δραστήριους μελισσοκόμους. Να το κάνουμε μία επικερδή για όλους (παραγωγούς, μικροεμπόρους, τουριστικές επιχειρήσεις, καταναλωτές) υπόθεση. Μα είναι παντελώς απαράδεκτο να φέρνουμε μέλι από μακρυά και να το διαθέτουμε σε τιμή αρκετά υψηλή. Ντροπή....
Έγιναν λοιπόν οι εκλογές του περασμένου Μαΐου και ξεκίνησαν οι διερευνητικές εντολές.
Η Νέα Δημοκρατία είχε αποδοκιμασθεί (κάποιοι το έχουν ξεχάσει αυτό) αφού πήρε κάτω από 20% και ήταν πρακτικά αδύνατον να στηριχθεί νεοδημοκρατική κυβέρνηση και μάλιστα από την αριστερά.
Ευθύς ο Αντώνης, εντός της ίδιας ημέρας, παρέδωσε την εντολή που την πήρε ο Αλέξης, που δεν είχε καμία πρόθεση να σχηματίσει κυβέρνηση, ως ο ουσιαστικός νικητής των εκλογών, παρά το γεγονός ότι του το επέτρεπαν, πρωτίστως ο Φώτης με ρητή δήλωσή του, αλλά και ο Αντώνης και ο Βαγγέλης, μάλλον με ψήφους ανοχής. Την κράτησε λοιπόν ο Αλέξης τη διερευνητική εντολή επί τριήμερον, έκανε το show του, συνάντησε σχετικούς και ασχέτους, έπαιξε στα κανάλια πρώτη μούρη και την τρίτη μέρα παρέδωσε τη σκυτάλη στο Βαγγέλη που την κράτησε και αυτός επ΄ ολίγον, αφού το κόμμα του είχε καταποντισθεί. Μετά και τη συνάντηση απάντων στο Προεδρικό Μέγαρο, ήταν προφανές ότι Κυβέρνηση δεν θα δημιουργείτο και ότι θα πηγαίναμε σε νέες εκλογές.
Εν τω μεταξύ έγινε η συνεδρία της Βουλής, ορκίσθηκαν οι βουλευτές μας, μάλλον πήραν τον μισθούλη τους, εξέλεξαν και τον Βύρωνα ως πρόεδρό τους, ο Βύρων προσέλαβε και την κορούλα του στη Βουλή, φιλήθηκαν σταυρωτά οι εκπρόσωποι του λαού και έδωσαν οι περισσότεροι ραντεβού σε ένα μήνα μετά τις εκλογές, αφού πλέον δεν χρειαζόντουσαν και σταυρό προτίμησης. Σύνοδος της Βουλής που προήλθε από τις εκλογές της Μαΐου υπήρξε και ας λέει ο καθείς ό,τι θέλει.
Η άλλη άποψη που ακούστηκε, ότι δηλαδή δεν νοείται Σύνοδος της Βουλής που να κράτησε μόνον μία μέρα δεν ευσταθεί.
Κάνω λοιπόν μια υπόθεση εργασίας, που μπορεί πανεύκολα να είχε τελικά συμβεί.
Μετά τις εκλογές του Ιουνίου η ΔΗΜΑΡ δεν έδινε ψήφο εμπιστοσύνης στον Αντώνη και Κυβέρνηση δημιουργείτο από μία ασθενή ΝΔ και ένα καταποντισμένο ΠΑΣΟΚ. Ο Αντώνης με τις ψήφους των βουλευτών των δύο κομμάτων σχημάτιζε Κυβέρνηση και πήγαινε στη Βουλή για να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης. Εκεί χωρίς την τεράστια πολιτική νομιμοποίηση που θα της έδινε μια παρουσία της ΔΗΜΑΡ, κάποιοι κυβερνητικοί βουλευτές αποσκιρτούσαν και ο Αντώνης δεν λάμβανε ψήφο εμπιστοσύνης, οπότε μπαμ και κάτω η Κυβέρνηση, και η χώρα οδηγείτο σε τρίτες επαναληπτικές εκλογές.
Για πείτε μου τώρα, αγαπητοί μου, Σύνοδος σε αυτή τη Βουλή που θα συνεδρίαζε για καμιά βδομάδα, με Κυβέρνηση που δημιουργήθηκε και ορκίσθηκε, αλλά δεν πήρε ψήφο εμπιστοσύνης θα υπήρχε ή όχι;
Και σε αυτή την περίπτωση θα είχαν υποπέσει στην αποσβεστική προθεσμία τα αδικήματα Παπακωνσταντίνου ναι ή ου;
Και αν και από τις τρίτες επαναληπτικές εκλογές εκλεγόταν μια νέα Βουλή και αυτή με βραχύ βίο, και πάλι δεν θα λογιζόταν Σύνοδος νέας Βουλής και πάλι δεν θα είχαν αποσβεσθεί τα αδικήματα Παπακωνσταντίνου;
Πρόβλεψή μου: Ο Παπακωνσταντίνου δεν θα καθίσει στο σκαμνί, διότι το Δικαστικό Συμβούλιο θα κρίνει ότι τα αδικήματα που του καταλογίζονται έχουν υποπέσει στην αποσβεστική προθεσμία.
Μπορεί να μην μας αρέσει ο νόμος περί ευθύνης υπουργών και οι σχετικές συνταγματικές διατάξεις, όμως ο λόγος που είχαν τεθεί ήταν για να μην διαιωνίζεται μία αιωρούμενη ποινική κατηγόρια κατά ενός Πρωθυπουργού ή ενός Υπουργού και να μην γίνονται αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις με κυρίαρχο θέμα προς συζήτηση, όχι το μέλλον του τόπου αλλά κατηγορίες που περιφέρονται επί μακρόν. Γιατί κι αλλιώς, θα περιμέναμε την αλλαγή στα πολιτικά πράγματα για να δικάσουμε και τον άλλον Παπα. Τον Ανδρέου. Σκέτο φρενοκομείο δηλαδή, η πολιτική κατάσταση στο τόπο μας, ώστε να αναμένουμε τον Κασιδιάρη να τον στείλει στον Κορυδαλλό και μάλιστα στην πτέρυγα με τους Αφγανούς και τους Πακιστανούς, για να "ασκήσει την πολυπολιτισμικότητά του", όπως αισχρά δήλωσε μέσα στη Βουλή ο Χρυσαυγίτης βουλευτής. Αναμένοντας λοιπόν τον Κασιδιάρη.... Αυτό θέλουμε;
Δεν σας αρέσουν αυτά που λέω. Το ξέρω. Όμως
μαύρο πρόβατο είμαι, οπότε.....
Και παρεπιμπτόντως:
Σας κάνω και άλλη μια πρόβλεψη.
Θα αθωωθεί σε δεύτερο βαθμό ο φτερωτός οδοντίατρος, εάν δεν βρεθούν τα γίδια τα οποία κατηγορείται ότι έκλεψε σαν Δήμαρχος.
Έτσι λέω εγώ. Σε δεύτερο βαθμό είναι δύσκολο, πιστεύω, να σταθεί η σε βάρος του κατηγορία με μόνο στοιχείο την απολογία (όχι κατάθεση, αλλά απολογία) ενός συγκατηγορούμενού του.
Δεν τον πάω καθόλου τον τέως δήμαρχο. Όμως έτσι βλέπω εγώ τα πράγματα και σας το λέω.
Δεν μπορεί να μην υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις, αφού τα εκατομμύρια δεν ευρέθησαν σε κάποιον λογαριασμό του.
Και όταν υπάρχουν έστω και οι ελάχιστες επιφυλάξεις δεν είναι δυνατόν να τιμωρούμε ανθρώπους. Δεν αποκλείω ότι την έχει κάνει την τεράστια λαδιά του αλλά αυτό πρέπει να αποδειχθεί beyond doubts.
Αυτό λέει ο νομικός πολιτισμός μας, έστω και αν το κοινό λαϊκό αίσθημα ζητάει αίμα και να ρίξουμε τους ανθρώπους στα θηρία, μέσα στα Ρωμαϊκά αμφιθέατρα.
Η ιδεολογία του Μάη ήταν εξόχως ατομοκεντρική, με ιδιαίτερα μεγάλη επιρροή στον χώρο της διανόησης και των ιδεών
Του Νικου Κ. Αλιβιζατου*
H τρέχουσα οικονομική κρίση κλονίζει το νεοφιλελεύθερο oικοδόμημα και μαζί του τα ιδεολογικά στερεότυπα των τελευταίων δεκαετιών. Η ιδεολογία του New Deal ξανακερδίζει έδαφος στις Ηνωμένες Πολιτείες και ο Κέυνς φαίνεται να «επιστρέφει» στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, εκεί που θα περίμενε κανείς ότι θα ανθήσει η εμβληματικότερη μεταπολεμική γενιά στον χώρο της διανόησης, η γενιά του ’68, έχει συρρικνωθεί στα σκέρτσα του Σλ. Ζίζεκ και κατ’ ουσίαν αποσύρεται από το προσκήνιο.
Αφήνει τίποτα πίσω της; Η πραγματική συμβολή της στη διαμόρφωση των ατομικών και των συλλογικών προτύπων του καιρού μας, είναι άραγε ανάλογη προς τον θόρυβο, που κατά καιρούς προκάλεσε;
Ποια είναι όμως η γενιά του ’68; Πρόκειται, κατ’ αρχάς, για τους πρωταγωνιστές της παρισινής εξέγερσης: γεννημένος το 1946, ο γνωστότερος από αυτούς, δηλαδή ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, ήταν το 1968 μόλις 22 χρόνων. Λίγο πρεσβύτεροι ήταν οι φιλόσοφοι/διανοούμενοι της παρέας, όπως ο Αντρέ Γκλυκσμάν (31 ετών) και ο Ρεζί Ντεμπρέ (28 ετών). Μεγαλύτεροι κατά μία περίπου δεκαετία ήταν ο Μ. Φουκώ και ο Ζ. Ντεριντά.
Της ίδιας περίπου ηλικίας ήταν οι Γερμανοί και Ιταλοί σύντροφοι των ανωτέρω: ο Ρούντι Ντούτσκε, ηγέτης της φοιτητικής SDS, o oποίος τραυματίστηκε βαριά σε δολοφονική επίθεση εναντίον του, τον Απρίλιο του 1968, ήταν 28 ετών, ενώ εικοσάρης ήταν ο Γιόσκα Φίσερ, μετέπειτα ηγέτης των Πρασίνων και επί πενταετία υπουργός των Εξωτερικών της Γερμανίας, φίλος του Κον Μπεντίτ, ο οποίος ερωτοτροπούσε τότε σχεδόν ανοιχτά με την τρομοκρατία. Εικοσάρηδες επίσης ήταν και οι Ρενάτο Κούρτσιο και Τόνι Νέγκρι των Ερυθρών Ταξιαρχιών στην Ιταλία, όπως και ο Τόνι Τζαντ και ο Τέρι Ιγκλετον, φοιτητής και νεοδιορισμένος λέκτορας στο Κέμπριτζ, αντίστοιχα. Αντίθετα, ο Τόνι Μπλερ ήταν ακόμη στην πρώτη εφηβεία του (μόλις 14 ετών) και ο Μάσιμο Ντ’ Αλέμα στη δεύτερη (18 ετών).
Ποια ήταν τα εξωτερικά χαρακτηριστικά των ανωτέρω; Παιδιά ως επί το πλείστον του λεγόμενου baby boom, ήταν οι έφηβοι των αρχών της δεκαετίας του 1960, σε μιαν Ευρώπη που είχε βέβαια αρχίσει να συνέρχεται από τον πόλεμο και αναπτυσσόταν οικονομικά με ταχείς ρυθμούς. Οπως έχει παρατηρηθεί, ήταν η πρώτη γενιά στην ιστορία της ανθρωπότητας, όπου η εφηβεία διεκδικούσε αυθυπαρξία: έως τότε, το πέρασμα από την παιδική ηλικία στην ενηλικιότητα ήταν άμεσο, τραχύ και για τους πολλούς βάναυσο.
Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, ο αγώνας για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων και ο πόλεμος στο Βιετνάμ επέσπευσαν την πολιτικοποίηση. Υπενθυμίζω ότι ο Μπομπ Ντύλαν είχε κυκλοφορήσει από το 1962 το «Blowin’ in the Wind», ενώ τον Αύγουστο του 1963, η Τζόαν Μπαέζ στεκόταν δίπλα στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, όταν αυτός εκφώνησε στην Ουάσιγκτον, την περίφημη ομιλία του «I Have a Dream». Στο Λονδίνο, οι Beatles κυκλοφόρησαν το πρώτο σαρανταπεντάρι τους το 1962 (ήταν το «Love me Do») και, αμέσως μετά, ακολούθησαν, πιο βίαιοι και πιο προκλητικοί, οι Rolling Stones.
Ποια ήταν η πεμπτουσία του εν πολλοίς αυθόρμητου αυτού ξεσηκωμού: ένα κράμα μαρξισμού και φροϋδισμού, με αμείλικτη κριτική των ιεραρχιών, των κάθε είδους δογματισμών, της αυταρχικότητας και του πατερναλισμού, διάχυτου τότε ακόμη στη Γαλλία του στρατηγού Nτε Γκωλ. Και τούτο, στο όνομα του αυτοπροσδιορισμού και της απελευθέρωσης, σεξουαλικής προπάντων, αλλά και κοινωνικής, αν όχι και «βιοτικής» γενικότερα. Ετσι, η ιδεολογία του Μάη, εξόχως ατομοκεντρική, περιφρονούσε κάθε είδους πειθαρχία. Η συλλογική δράση δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά μέσο για την εξυπηρέτηση της ατομικότητας. Με άλλα λόγια, θα μπορούσε κανείς να πει ότι, από φιλοσοφική άποψη, η ιδεολογία του Μάη και του Γούντστοκ, λίγο αργότερα, δεν ήταν εξ ορισμού ασύμβατη με το αντίπαλο ρεύμα που έμελλε να εμφανισθεί και να σαρώσει την αμέσως επόμενη δεκαετία, τον νεοφιλελευθερισμό. Απεναντίας, με τον ελευθεριάζοντα ατομοκεντρισμό της, η ιδεολογία αυτή, όσο ριζικά και αν απέρριπτε τον καπιταλισμό, νομίζω ότι τον ανεχόταν σε επίπεδο ατομικών επιλογών, προτύπων και συμπεριφορών.
Θετική και αρνητική επίδραση στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης
Καιρός όμως να έρθουμε και στα παρ’ ημίν. Η επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας, το 1967, εμπόδισε βέβαια την εκκόλαψη των εικοσάρηδων του 1960-1965, δηλαδή της γενιάς του 1-1-4 και των Λαμπράκηδων. Αν δεν ήταν στη φυλακή ή την παρανομία, οι ηγέτες του προδικτατορικού φοιτητικού κινήματος και οι φοιτητές της πρώτης περιόδου της δικτατορικής επταετίας παρακολουθούσαν τα γεγονότα του Μάη από τις ελληνικές εκπομπές των ξένων ραδιοφωνικών σταθμών και από τον λογοκρινόμενο Τύπο. Ετσι, όταν μιλάμε για την Ελλάδα, ο όρος «γενιά του ’68» προσιδιάζει σε μια μικρή ομάδα διανοουμένων που είχε την τύχη (ή, κατ’ άλλους, την ατυχία) να συμμετάσχει corpore στη φοιτητική εξέγερση του Παρισιού: ο Νίκος Πουλαντζάς, ο συνομήλικός του Αγγελος Ελεφάντης, ο κατά ένα έτος νεότερος Κων. Τσουκαλάς, ο Θ. Πάγκαλος, ο Μάκης Καβουριάρης, ο Κ. Ζουράρις και πολλοί ακόμη, γύρω στα 30 τους, βρίσκονταν στη γαλλική πρωτεύουσα, είτε για μεταπτυχιακές σπουδές είτε ως αυτοεξόριστοι για πολιτικούς λόγους.
Από κάποια απόσταση, αν και στον ίδιο βασικά πολιτικό χώρο, την ανανεωτική Αριστερά, τους παρακολουθούσε η παλαιότερη γενιά των πρώτων μεταπολεμικών διανοουμένων: Φίλιππος Ηλιού, Σπ. Ασδραχάς, Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Παναγιώτης Μουλλάς. Εκτός από την ηλικιακή (ήταν γεννημένοι όλοι τους ανάμεσα στο 1930 και το 1935) η διαφορά τους με τους προηγούμενους ήταν ότι είχαν ζήσει στο πετσί τους αν όχι την ίδια την Κατοχή και τον Εμφύλιο, τουλάχιστον τη δεκαετία του 1950, με την ανέχεια, το παρακράτος, τη μισαλλόδοξη εθνικοφροσύνη και τις διώξεις κατά της Αριστεράς. Ετσι, όπως άλλωστε και οι ακόμη παλαιότεροι της θρυλικής γενιάς των υποτροφιών Μερλιέ και του «Ματαρόα», έβλεπαν τα γεγονότα με αρκετή επιφύλαξη και πάντως με λιγότερο ενθουσιασμό. Τα παρακολουθούσαν από κάποια απόσταση.
Σε κάθε περίπτωση -και αυτό ίσχυε για όλους- οι ανάγκες του αντιδικτατορικού αγώνα, η καταστροφική (όπως τελικά αποδείχθηκε) εμφύλια διαμάχη των δύο ελληνικών ΚΚ, και προπάντων η αίσθηση ότι στην Ελλάδα, συγγενείς και φίλοι διώκονται και βασανίζονται από ένα καθεστώς ωμής βίας, επέβαλλαν ένα είδος αυτοσυγκράτησης και αυτολογοκρισίας. Από την άλλη, δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι αν κάπου, το 1968, η διάσπαση του ΚΚΕ βρήκε πρόσφορο έδαφος να καρπίσει, αυτό το κάπου ήταν το Παρίσι του Μάη. Εκεί προπάντων, η κομμουνιστική ανανέωση διαμόρφωσε τη θεωρία, την ιδεολογία και τη στρατηγική της για έναν ελληνικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό, έναν σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία. Εκεί επεξεργάσθηκε και τις αρχές που της επέτρεψαν, τα χρόνια που ακολούθησαν, να ηγεμονεύσει -κυριολεκτικά χωρίς αντίπαλο- στον χώρο των διανοουμένων. Σε τούτο, η επιρροή του Μάη ήταν βέβαια σημαντική. Ισως και καταλυτική.
Η γενιά του Πολυτεχνείου
Αραγε αυτή να ήταν η μοναδική συμβολή της γενιάς αυτής στην εξέλιξη των ιδεών και των νοοτροπιών της μεταδικτατορικής Ελλάδας;
Νομίζω ότι θα ήταν άδικο να υποστηριχθεί κάτι τέτοιο. Το απελευθερωτικό μήνυμα του Μάη επηρέασε την πορεία των πνευμάτων στη μεταδικτατορική Ελλάδα γενικότερα, αγγίζοντας εκφάνσεις της καθημερινότητας που υπερέβαιναν κατά πολύ την πολιτική με τη στενή έννοια του όρου. Η χρεοκοπία των κάθε είδους δογματισμών, των προδικτατορικών στερεοτύπων και των ιεραρχήσεων μιας κοινωνίας που κάποιοι προσπαθούσαν να κρατήσουν σφιχτοδεμένη με τις αγκυλώσεις της, ήταν η θετική πλευρά της επιρροής αυτής. Σε αυτήν οφείλεται η ταχύτατη απώλεια της αίγλης του στέμματος, αλλά και η μείωση της επιρροής της Εκκλησίας. Αρνητική, κατά τη γνώμη μου, ήταν η απώλεια της αίσθησης των υποχρεώσεων του καθένα προς το σύνολο, η απαξίωση της εθελοντικής δουλειάς, η έξαρση της ατομικότητας και των κάθε είδους εγωισμών σε βάρος της συντροφικότητας, της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας.
Η αρνητική αυτή επίδραση της ιδεολογίας του Μάη, κορυφαία εκδήλωση της οποίας ήταν ο άκρατος καταναλωτισμός της δεκαετίας του 1980 και του 1990, έπληξε καίρια την αμέσως επόμενη γενιά, που δεν είναι βέβαια άλλη από τη γενιά του υπογράφοντος, δηλαδή τη γενιά του Πολυτεχνείου. Δεν είναι της στιγμής για συνολικούς απολογισμούς. Το βέβαιο είναι ότι, στην ιδεολογική και πολιτική επέλαση του νεοφιλελευθερισμού από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, αυτή δεν μπόρεσε να αντιτάξει σοβαρά αντεπιχειρήματα, ούτε πολύ λιγότερο να προτείνει πειστικά εναλλακτικά πρότυπα. Απεναντίας, προσαρμόσθηκε πολύ ευκολότερα απ’ όσο θα περίμενε κανείς στους γραπτούς και άγραφους κανόνες της νέας ιδεολογίας, επιδεικνύοντας σπάνιο και, πολύ συχνά, προσοδοφόρο ρεαλισμό.
Αφησε λίγα πράγματα σε πολιτικό επίπεδο
Θα μπορούσα να συνοψίσω το συμπέρασμα της μοιραία συνοπτικής αυτής αναδρομής ως εξής: στην Ελλάδα, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο καθαρά πολιτικό πεδίο, η γενιά του ’68 άφησε λίγα πράγματα. Αν εξαιρέσει κανείς τη Γαλλία όπου τα ποικίλα αριστερίστικα γκρουπούσκουλα επιβιώνουν ως εναλλακτική λύση στις ατολμίες της συστημικής Αριστεράς, πουθενά οι διάφορες μαοϊκές και τροτσκιστικές ομάδες δεν αποτελέσαν υποστατή πολιτική δύναμη. Μόνον οι Πράσινοι στη Γερμανία θα μπορούσαν -και με το παραπάνω- να διεκδικήσουν αυτόν τον τίτλο, για λόγους εν τούτοις που, κατά τη γνώμη μου, συνδέονται περισσότερο με τις ιδιαιτερότητες της μεταπολεμικής Γερμανίας, παρά με τη δύναμη των ιδεών του Μάη.
Δεν συμβαίνει το ίδιο στον χώρο της διανόησης και των ιδεών. Η ελευθεριάζουσα Αριστερά, που προκάλεσε τη συρρίκνωση των κομμουνιστικών κομμάτων πολύ προτού πέσει το τείχος το Βερολίνου, είναι βέβαια παιδί της γενιάς του Μάη, με σημαντικές νίκες στο πεδίο της καθημερινότητας και των συμπεριφορών. Ο απολογισμός είναι μεγάλος και θα ήταν μάταιο να επιχειρήσω να τον συνοψίσω εδώ. Δεν μπορώ, ωστόσο, να μην επισημάνω την επιρροή της στον χώρο της πνευματικής δημιουργίας και των τεχνών, συμπεριλαμβανομένης και της λογοτεχνίας. Δύσκολα, νομίζω, θα μπορούσε να αρνηθεί κανείς ότι, σε αυτό το πεδίο, ο Σαρτρ νίκησε τον Ρ. Αρόν.
Στην Ελλάδα, ο απολογισμός είναι ακόμη πιο αμφιλεγόμενος. Στο πολιτικό επίπεδο, πολύ φοβούμαι ότι, αν δεν υπήρχε ο Λεωνίδας Κύρκος και σήμερα η ΔΗΜΑΡ, η διαδρομή της ανανεωτικής Αριστεράς θα καταγραφόταν ως μια διαδοχή διασπάσεων, χωρίς απήχηση πέρα από έναν περιορισμένο κύκλο στελεχών της προδικτατορικής και της πρώτης μεταδικτατορικής περιόδου. Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά την παρουσία στους κόλπους του μερικών «ιστορικών» προσωπικοτήτων της δεκαετίας του ’60, θυμίζει περισσότερο ΠΑΚ και ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’70, με έντονα παλαιοκομμουνιστικά σημάδια, παρά καινοτόμο ρεύμα. Και τούτο, παρά τα νιάτα του Αλ. Τσίπρα.
Ιδεολογικά, βέβαια, η γενιά του ’68 σάρωσε και στην Ελλάδα, όχι μόνο στο πεδίο των κοινωνικών επιστημών (κυρίως στο πεδίο της οικονομικής Ιστορίας) αλλά και των τεχνών. Είναι ο μόνος χώρος όπου θα μπορούσε να πει κανείς ότι η επιρροή που άσκησε δεν ήταν μόνο θέμα μερικών χαρισματικών ανθρώπων, αλλά μιας γενιάς. Το στίγμα της, αν και δεν είχε την πρωτοτυπία της συνεισφοράς ας πούμε της γενιάς του ’30, ήταν διακριτό, καθότι απελευθερωτικό. Σε μιαν εποχή όπου ο κομμουνισμός είχε κλείσει ούτως ή άλλως τον ιστορικό του κύκλο, δικαιολογεί άραγε το επίτευγμα αυτό το πέρασμα μερικών πολύ σημαντικών ανθρώπων από τον μάταιο τούτο κόσμο;
* O κ. Νίκος Κ. Αλιβιζάτος είναι καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Άκουσα μια βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ από την Κρήτη που παραβρέθηκε στη συζήτησή που είχε διοργανώσει στο Τυμπάκι η αξιωματική αντιπολίτευση για το λιμάνι που σχεδιάζεται να κατασκευασθεί εκεί.
Ήλθαν κάποιοι βαλτοί, μας είπε, για να δημιουργήσουν πρόβλημα στη συζήτηση. Είμαι ολόθερμα αλληλέγγυος με τη βουλευτίνα. Σε μια εκδήλωση-συζήτηση δεν έχουν θέση κραυγές και φωνές.
Δεν γνωρίζω την υπόθεση του λιμανιού και εάν έχουν δίκιο οι Συριζέοι, που εναντιώνονται στην κατασκευή του ή εάν έχουν δίκιο "οι βαλτοί", που είναι υπέρ της κατασκευής του λιμανιού από τους Κινέζους και ισχυρίζονται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι όλο άρνηση. Στη δημοκρατία μας πρέπει όλοι και όταν λέω όλοι, εννοώ ΟΛΟΙ, να είμαστε κατά των αντισυγκεντρώσεων και των φωνασκιών και υπέρ του διαλόγου.
Και βεβαίως πρέπει όλοι και όταν λέω όλοι, εννοώ ΟΛΟΙ, να καταδικάζουμε κάθε μορφή, φραστικής, σωματικής και γιαουρτικής βίας.
Εγώ είμαι μαζί με τους Κρητικούς Συριζέους βουλευτές, άσχετα με τη λεκτική βία, που έχουν υποστεί από αυτούς όσοι δεν υποστηρίζουν τις απόψεις τους.
Στο Τυμπάκι όμως αναδείχθηκε και ακόμα ένα θέμα που έχει ενδιαφέρον.
Μέσα στις φωνές κατά των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ακούστηκε και το επιχείρημα ότι λόγο έχουν μόνον οι Τυμπακιώτες και ότι οι βουλευτές είναι ξένοι και πρέπει να σιωπούν. Και στο σημείο αυτό είμαι αλληλέγγυος με τους Συριζέους Κρητικούς βουλευτές που έστω και αν είναι από το Ρέθυμνο έχουν δικαίωμα στο να λένε την άποψή τους και να συναποφασίζουν.
Είναι απαράδεκτη αυτή η λογική του ακραίου τοπικισμού, που κατακερματίζει την κοινωνία και δημιουργεί τα τοπικά αντάρτικα.
Όμως εγώ είμαι κατά των Τυμπακιωτών που θέλουν μόνοι τους να αποφασίσουν για το λιμάνι, αλλά και κατά οποιουδήποτε άλλου τοπικού αντάρτικου, από τοπικιστές που θεωρούν ότι μόνον αυτοί έχουν δικαίωμα στη λήψη αποφάσεων, γράφοντας κανονικά όλους τους ξένους. Και εδώ ξένοι δεν είναι οι αλλοεθνείς, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις και αυτοί ακόμα που κατοικούν και εργάζονται σε ένα κοντινό ορεινό χωριό.
Οτι αυτό το μεγα-αυθαίρετο, αυτό το κράτος της ανιψιάς δεν έχει πρόβλημα μεγέθους, αλλά δομής και λειτουργίας, είναι προφανές. Οτι δεν θα αλλάξει αν απλώς φύγουν λίγες ή πολλές χιλιάδες υπάλληλοι, στην τύχη διαλεγμένοι, ή αν απολυθούν κατεπειγόντως μερικές εκατοντάδες «επίορκοι», είναι επίσης προφανές. Οτι η αλλαγή θέλει σχέδιο, υπομονή και επιμονή, ότι χρειάζεται την εμπιστοσύνη και όχι την αντιπαλότητα των ίδιων των δημοσίων υπαλλήλων ή, έστω, της πλειοψηφίας τους, και ότι θέλει χρόνο, όπως λέει ο Μανιτάκης, προφανέστατο. Και είναι προπάντων προφανές ότι, όπως οι τυφλές, οριζόντιες περικοπές εισοδημάτων, επί δικαίων και αδίκων, που έγιναν τα τρία τελευταία χρόνια, έτσι και οι τυφλές, αναξιολόγητες «υποχρεωτικές αποχωρήσεις» που ζητεί, με δημοσιονομικά και μόνον κριτήρια, η τρόικα, το μόνο αποτέλεσμα που παράγουν είναι να μένει ίδιο και απαράλλαχτο το κράτος της ανιψιάς, αλλά να λειτουργεί ακόμη χειρότερα και η μεταρρύθμισή του να γίνει ακόμη δυσκολότερη. Από αυτή την άποψη, λοιπόν, ο Μανιτάκης έχει δίκιο και η τρόικα άδικο. Αρκεί να βλέπαμε, κάπου στον ορίζοντα, κι ένα πειστικό, ολοκληρωμένο μεταρρυθμιστικό σχέδιο. Αρκεί να διακρίναμε στο βλέμμα των πολιτευομένων, που περιβάλλουν τον Μανιτάκη στο Υπουργικό Συμβούλιο, μια υποψία μεταρρυθμιστικού ζήλου...
Γνώριμο το έργο, γνώριμη και η παράσταση. Η τρόικα στην Αθήνα, διαπραγματεύσεις με άρωμα αγωνίας, ο Τόμσεν τσαγκός, η κυβέρνηση σε άμυνα, η δόση σε εκκρεμότητα και στο επίκεντρο των συζητήσεων το Δημόσιο. Και εκείνοι οι 25.000 υπάλληλοι που πρέπει φέτος να «αποχωρήσουν», να αποχωρήσουν «υποχρεωτικά» ή να μπουν σε «κινητικότητα».
Πρωταγωνιστής του δράματος ο υπουργός Μανιτάκης. Οι τροϊκανοί τον πιέζουν. Το Μαξίμου τον λοιδορεί διά διαρροών (επειδή δεν κάνει αυτό που κανείς εκ των πολιτευτών του σταυρού δεν θα μπορούσε να κάνει: να απολύσει αυτούς που διόρισε). Και ο ίδιος απαντά πως η μεταρρύθμιση του Δημοσίου θέλει χρόνο, δεν θέλει βιασύνες, και πως «καλύτερα να καθυστερήσουμε παρά να αποτύχουμε».
Ποιος έχει δίκιο;
Οι ενδιαφερόμενοι ας κάνουν τον κόπο να ξαναδιαβάσουν την έκθεση για τη δημόσια διοίκηση, που η Ελλάδα παρήγγειλε και ο ΟΟΣΑ παρέδωσε τον Οκτώβριο του 2011 - και έκτοτε αγνοείται η τύχη της. Στις σελίδες της διεκτραγωδείται, στην ψυχρή γλώσσα των τεχνοκρατών, ένα κράτος που χτίστηκε, επί δεκαετίες ολόκληρες, σαν γιγαντιαίο, τερατώδες αυθαίρετο, χωρίς αρχιτεκτονικό σχέδιο, με αλλεπάλληλα «πανωσηκώματα».
Ενα κράτος που οι υπάλληλοί του κατανέμονται σε 1.448 αεροστεγώς διαφορετικούς κλάδους, υπάγονται σε τέσσερα διαφορετικά νομικά καθεστώτα, έχουν προσληφθεί με άπειρους διαφορετικούς τρόπους και στεγάζονται σε 1.552 διαφορετικά, διάσπαρτα κτίρια. Τα υπουργεία του οποίου, αληθινοί βροντόσαυροι, αποτελούνται το καθένα, κατά μέσο όρο, από 439 δομές (γραμματείες, διευθύνσεις και τμήματα), το 20% των οποίων, μία στις πέντε, έχει έναν διευθυντή και κανέναν υπάλληλο! Και που διαχειρίζεται, κάθε υπουργείο, από 600 έως και 4.500 αρμοδιότητες, λεπτομερέστατα καταγεγραμμένες σε νομικά κείμενα (νόμους και υπουργικές αποφάσεις) που φθάνουν έως και τις 4.000 για συγκεκριμένο υπουργείο (ούτε να τα ξεφυλλίσει προκάνει ο εκάστοτε υπουργός), οι οποίες μάλιστα ασκούνται κατά συναρμοδιότητα με κάποιο άλλο υπουργείο ή οργανισμό (για την ασφάλεια τροφίμων, φερ' ειπείν, οι συναρμόδιοι είναι τέσσερις, για την πολιτική προστασία οκτώ). Ενα κράτος, δηλαδή, δίχως στόχους, δίχως σχέδιο, δίχως συντονιστικό κέντρο, δομικά ανίκανο να αποδώσει μετρήσιμο έργο - πολύ περισσότερο να υποστηρίξει μεταρρυθμίσεις.
Και όσοι αφελείς τυχόν αναρωτιούνται πώς στην ευχή το φτιάξαμε αυτό το τέρας, ας κάνουν τον κόπο να διαβάσουν, ως διασκεδαστικό, τυχαίο παράδειγμα, τα πρακτικά μιας δίκης που διεξάγεται αυτές τις ημέρες, εντελώς στα σιωπηλά, για μια υπόθεση που κάποτε σκανδάλισε το πανελλήνιο.
Αντιγράφω από την απολογία της κατηγορουμένης, που δικαιολογούσε το απονενοημένο της διάβημα επικαλούμενη τη διάψευση των υποσχέσεων που είχε λάβει, να περιληφθεί στον πίνακα των επιτυχόντων ενός διαγωνισμού πρόσληψης μονίμων υπαλλήλων στο υπουργείο Πολιτισμού: «Επαθα σοκ. Πρώτη πρώτη στη λίστα των επιτυχόντων ήταν η ανιψιά του Γιώργου Βουλγαράκη, ενώ πολύ ψηλά ήταν και η αρραβωνιαστικιά κομματάρχη της ΝΔ...».
Οτι αυτό το μεγα-αυθαίρετο, αυτό το κράτος της ανιψιάς δεν έχει πρόβλημα μεγέθους, αλλά δομής και λειτουργίας, είναι προφανές. Οτι δεν θα αλλάξει αν απλώς φύγουν λίγες ή πολλές χιλιάδες υπάλληλοι, στην τύχη διαλεγμένοι, ή αν απολυθούν κατεπειγόντως μερικές εκατοντάδες «επίορκοι», είναι επίσης προφανές. Οτι η αλλαγή θέλει σχέδιο, υπομονή και επιμονή, ότι χρειάζεται την εμπιστοσύνη και όχι την αντιπαλότητα των ίδιων των δημοσίων υπαλλήλων ή, έστω, της πλειοψηφίας τους, και ότι θέλει χρόνο, όπως λέει ο Μανιτάκης, προφανέστατο. Και είναι προπάντων προφανές ότι, όπως οι τυφλές, οριζόντιες περικοπές εισοδημάτων, επί δικαίων και αδίκων, που έγιναν τα τρία τελευταία χρόνια, έτσι και οι τυφλές, αναξιολόγητες «υποχρεωτικές αποχωρήσεις» που ζητεί, με δημοσιονομικά και μόνον κριτήρια, η τρόικα, το μόνο αποτέλεσμα που παράγουν είναι να μένει ίδιο και απαράλλαχτο το κράτος της ανιψιάς, αλλά να λειτουργεί ακόμη χειρότερα και η μεταρρύθμισή του να γίνει ακόμη δυσκολότερη.
Από αυτή την άποψη, λοιπόν, ο Μανιτάκης έχει δίκιο και η τρόικα άδικο. Αρκεί να βλέπαμε, κάπου στον ορίζοντα, κι ένα πειστικό, ολοκληρωμένο μεταρρυθμιστικό σχέδιο. Αρκεί να διακρίναμε στο βλέμμα των πολιτευομένων, που περιβάλλουν τον Μανιτάκη στο Υπουργικό Συμβούλιο, μια υποψία μεταρρυθμιστικού ζήλου...
Δεν είμαστε μόνοι στο γαμημένο ή και τον υπέροχο αυτό κόσμο.
Αδώνηδες, Σκουρλέτηδες, Μαργαρίτηδες και όλοι οι αστέρες των τηλεπαραθύρων μαζί με όλους εμάς τους χαζοκούτηδες (εμού συμπεριλαμβανομένου κατά μεγάλο μέρος) έχουμε κλεισθεί στον μικρόκοσμο μας και ομφαλοσκοπούμε.
Αλλά η ζωή συνεχίζεται σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο στην Ελλάδα, με καλές και άσχημες ειδήσεις.
Σε αυτή την υπέροχη χώρα της Βιρμανίας, σήμερα για πρώτη φορά κυκλοφόρησαν ανεξάρτητες (μη κυβερνητικές) εφημερίδες
Η υγεία του Νέλσονα Μαντέλα βελτιώνεται αργά αλλά σταθερά. Αμφιβάλλω αν υπήρχαν πολλοί Ελληνες που γνώριζαν ότι ο σπουδαίος αυτός γέροντας ήταν στο νοσοκομείο τις τελευταίες μέρες σοβαρά άρρωστος.
Πολιτική θύελλα στην Αγγλία. Ένας δηλωμένος φασίστας (όχι ανήξερο παιδάκι σαν τον δικό μας εδώ), ανέλαβε προπονητής στη μεγάλη ομάδα του Σάντερλαντ. Ο παρ΄ ολίγον πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Μίλιμπαντ παραιτήθηκε από το Δ.Σ. της ομάδας. Μπορεί άραγε ένας δηλωμένος φασίστας να είναι προπονητής μιας ομάδας και μάλιστα του βεληνεκούς και της αίγλης της Σάντερλαντ;
Διαμαρτυρίες από Βερολινέζους είχαμε τις τελευταίες μέρες για την κατεδάφιση μέρους του τοίχους του Βερολίνου, για χάρη ενός σχεδίου "αναβάθμισης" της Γερμανικής πρωτεύουσας. Μπορεί να ζήσει μία πόλη, χωρίς τα μνημεία που σημάδεψαν το παρελθόν της;
Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε ότι οι 3069 κυανόκρανοι, θα έχουν από εδώ και μπρος τη δυνατότητα να προβαίνουν και σε επιθετικές πολεμικές επιχειρήσεις. Κάπου γίνεται πόλεμος αγαπητέ Αδωνη. Δυστυχώς όχι μόνον εσύ, αλλά το σύνολο των κατοικούντων στον ομφαλό της γης το αγνοούμε.
Στο Τιμπουκτού σ΄αυτή τη μυθική πόλη της ερήμου μαίνονται μάχες λόγω θρησκευτικού μίσους.
Απειλές, ακόμα και για χρήση πυρηνικών, εκτοξεύονται από την μοναδική στον κόσμο "λαϊκή δημοκρατία"
Είμαι ένας φριχτός και τρισάθλιος τύπος. Δεν λειτουργώ με το συναίσθημα. Λειτουργώ με τη λογική και αυτό είναι το χείριστο που μπορεί να σου συμβεί.
Δεν αφήνω την προσωπική μου σιγουριά, διότι γνωρίζω ότι και η άλλη κατάσταση στην οποία θα βρεθώ, μπορεί να με φέρει στα ίδια. Η λογική μου λέει ότι τα αέρια που θα εκπέμπει στο κρεββάτι μια καινούργια σχέση, δεν θα είναι πιο μυρωδάτα.
Έτσι, όταν όλα τα Νεφελίμ ζητωκραύγαζαν για το περήφανο όχι της μικρής Γαλατίας, εγώ αυτό που δημόσια είπα, είναι ότι κάνουμε ωσάν πλήθος που ζητάει αίμα και φωνάζει σ΄αυτόν που είναι στην άκρη του μπαλκονιού και απειλεί ότι θα αυτοκτονήσει, να πηδήξει.
Τα συναισθηματικά Ελληνικά νεφελίμ, οι κάθε είδους ψεκασμένοι Ελληνες, ένοιωσαν τεράστια εθνική περηφάνια για το όχι του Κυπριακού Κοινοβουλίου. Στο φατσοβιβλίο αναρτήθηκαν εκατοντάδες posts, που έδειχναν τη Κύπρο με αρχίδια, την Κύπρο ως την ανυπότακτη χώρα του Αστερίξ, που έκαναν τον διαχωρισμό των Ελλήνων σε πατριώτες και προδότες, σε άντρες και αδελφές και πολλά άλλα.
Ποια ήταν η πρόταση που ήλθε από την Ευρώπη, την οποία οι ανυπότακτοι πανηγυρικά απέρριψαν; Ότι δεν είναι δυνατόν η Κύπρος να συνεχίσει να έχει πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, να είναι το Ευρωπαϊκό κέντρο εξωχώριων εταιρειών, το πλυντήριο του μαύρου χρήματος, ο τόπος καταφυγής των ναρκοδολλαρίων και των χρημάτων από το εμπόριο λευκής σάρκας, ο παράδεισος αυτών που εκμεταλλεύθηκαν με το χειρότερο τρόπο τη μετάβαση της Ρωσίας από το κομμουνιστικό καθεστώς στον καπιταλισμό. Αυτό που είπαν οι Ευρωπαίοι είναι ότι το τραπεζικό πάρτι της Κύπρου με έναν υπερδιογκωμένο τραπεζικό τομέα, με τα χαρακτηριστικά που έχει πρέπει σιγά-σιγά να αρχίσει να ξεφουσκώνει. Με έναν τρόπο σταδιακό προκειμένου να μην καταρρεύσει τελείως η οικονομία της. Και για να γίνει αυτό θα πρέπει να φορολογηθούν με ένα εφάπαξ τέλος οι μεγαλοκαταθέτες, πάνω από 100.000 ευρώ, να χάσουν όλα τα χρήματά τους οι τραπεζίτες και να κουρευθούν οι μεγαλοομολογιούχοι των τραπεζών. Πρότειναν στην ουσία δηλαδή να γίνει πραγματικότητα το αίτημα της κοινωνίας, ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχισθεί η διάσωση των τραπεζών με χρήματα των φορολογουμένων. Και ήταν μια πολύ σωστή Ευρωπαϊκή πρόταση και ας λένε ότι θέλουν οι εδώ πολιτικοί αρχηγοί. Αυτή είναι η γνώμη μου.
Και οι Κύπριοι ενεργώντας εντελώς συναισθηματικά και μη σκεπτόμενοι ότι οι οσμές της νέας συντρόφου τους μπορεί να μυρίζουν χειρότερα από αυτές της συζύγου τους, είπαν το περήφανο όχι, που μας κόρδωσε και μας έκανε μάγκες Ελληνες για ένα περίπου 24ωράκι.
Και έφτασε η επόμενη μέρα που έπρεπε να συνευρεθούν με τη νέα ερωμένη. Και τότε άρχισαν να διαπιστώνουν ότι και η νέα φιλενάδα που νόμιζαν ότι είχαν(plan B) και η άλλη εναλλακτική (Ρωσία) που πίστευαν ότι θα υπέκυπτε στα θέλγητρα του ανυπότακτου άντρα, έτρωγαν φασολάδα και οι οσμές που ανέδυαν ήσαν πολύ μα πολύ χειρότερες.
Σκέτο Νεφελίμ ο Μακαριώτατος ή Παναγιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. "Θα υποθηκεύσουμε την εκκλησιαστική περιουσία για να βοηθήσουμε" μας είπε. Ψεκασμός με όλη τη σημασία της λέξης. Ότι θα υποθηκεύσουν την περιουσία τους, δηλαδή με λίγα λόγια ότι θα ζητήσουν να λάβουν δάνεια με δέσμευση της περιουσίας τους. Μα ποιος θα τους τα δώσει σε μία χώρα υπό κατάρρευση και μάλιστα μέσα σε λίγα 24ωρα;
Να βάλουμε χέρι στα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, για να καλύψουμε το ποσό που λείπει. Εξαιρετική λύση δεν λέω Μοσχομυρωδάτη πορδή!!! Να τα πάρουμε από τα ταμεία των εργαζομένων για να μην πληρώσουν οι μεγαλοκαταθέτες, οι ολιγάρχες και οι όποιοι τυχόν έμποροι λευκής σαρκός. Και τους έχουμε για τόσο ηλίθιους τους δανειστές που θα δεχθούν να τα βγάλουμε από τη μία τσέπη, να τα βάλουμε στην άλλη και να θεωρούμε ότι βρήκαμε χρήματα.
Να δημιουργήσουμε ένα ταμείο ιδιωτικού δικαίου και όχι δημοσίου (πάλι για να κοροϊδέψουμε) και αυτό να εκδώσει ομόλογα υποθηκεύοντας τα έσοδα που θα έχουμε μετά από κάποια χρόνια από το φυσικό αέριο. Μα αφού δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι αυτά, πως θα εκτιμηθεί η αξία του ομολόγου; Μόνο αν τα εκτιμούσαμε τα έσοδα πάρα πολύ χαμηλά θα υπήρχε επενδυτικό ενδιαφέρον. Όμως και σ΄αυτή την περίπτωση θα μιλούσαμε για σκέτο ξεπούλημα. Και για τελική λύση να τα βάλουν τα χρήματα τα ασφαλιστικά ταμεία, δηλαδή ο απλός εργαζόμενος λαός. Εξαιρετικό!!! Προοδευτικό!!! Ακρως αριστερό και φιλολαϊκό!!!
Να ξεπουληθούμε στους Ρώσους. Παρότι αυτό δεν γίνεται, διότι οι εμπορικές τους σχέσεις με τη Γερμανία, έχουν γι΄αυτούς τους στυγνούς νεοκαπιταλιστές μεγαλύτερο ενδιαφέρον, και πάλι θα αγόραζαν ένα ολόκληρο νησί μπιρ παρά, εάν επρόκειτο η συμφωνία να προχωρήσει. Έχετε λοιπόν μυρίσει αέρια Ρώσου μετά από κατανάλωση χαβιαριού και λιπαρών ψαριών με μπόλικη βότκα από πάνω;
Ας αντιληφθούμε ότι με το προ ημερών περήφανο "όχι", επήλθε ήδη η βίαιη κατάρρευση του Κυπριακού τραπεζικού συστήματος. Ήδη κυκλοφορεί ότι ήδη πτώχευσε η μία από τις δύο μεγάλες Κυπριακές Τράπεζες. Ήδη η ζημιά που έγινε από την περήφανη στάση είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από το προβλεπόμενο με το αρχικό σχέδιο σταδιακό ξεφούσκωμα των Κυπριακών τραπεζών.
Ας το αντιληφθούν τα Νεφελίμ.
Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ που τόσο ζητωκραυγάζει για το περήφανο όχι των Κυπρίων, με το οποίο επεχείρησαν, χωρίς κανένα αποτέλεσμα, να κρατήσουν ανέπαφες τις καταθέσεις των Ρώσων ολιγαρχών και των τυχόν κατόχων μαύρου και ανήθικου χρήματος, είχε και αυτός προτείνει μόλις πριν από λίγες μέρες την φορολόγηση και στην Ελλάδα των τραπεζικών καταθέσεων. Προσέξτε. Όχι την φορολόγηση των τόκων, αλλά αυτών καθαυτών των καταθέσεων. Και μάλιστα όχι με ένα εφάπαξ τέλος, όπως στην Κύπρο, που πιθανόν, μέσα από συντονισμένες ενέργειες και πολιτικές, να συγκρατούσε σε κάποιο επίπεδο το τραπεζικό σύστημα, αλλά ετήσια φορολόγησή του κατατεθειμένου κεφαλαίου. Και πίστευε ο ΣΥΡΙΖΑ ότι αυτό θα ήταν δυνατόν να μην οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση και του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Σήμερα για την Κυπριακή υπόθεση φωνασκεί για το αντίθετο πριν αλέκτωρ λαλήσει τρεις φορές. Όμως υποθέτω (αν και δεν είμαι καθόλου βέβαιος) ότι αντελήφθησαν ότι χωρίς Τράπεζες υπάρχει πλήρης κατάρρευση και τερατωδών διαστάσεων δυστυχία στον απλό κόσμο και όχι κούρεμα στους ολιγάρχες. Προχθές με την πρότασή τους για την φορολόγηση των καταθέσεων θέλησαν να ακουστούν ευχάριστα.
Ψάρεψαν σε θολά νερά. Σ΄αυτήν περίπτωση δεν έπιασαν βρώμικα ψάρια. Ψόφια και σάπια ανέσυραν.
Και όχι σαν αυτά τη φωτογραφίας που ψαρεύτηκαν σε καθαρά νερά.
H Κύπρος είναι το Βατερλό όλων των ελληνικών δημαγωγικών μύθων. Και ΑΟΖ είχαν ανακηρύξει και τα πετρέλαια διαπραγματεύονταν και Ρώσους φίλους και καταθέτες διέθεταν και αριστερό πρόεδρο είχαν, όχι «δοσίλογους» όπως εμείς. Κι όμως, ούτε ο συχωρεμένος ο Τσάβες τους έστειλε δωρεάν πετρέλαιο, ούτε οι Ρώσοι και οι Κινέζοι τους δάνεισαν. Και ο Χριστόφιας κλαίγοντας τους ανακοίνωσε τη χρεοκοπία και τα μνημόνια. Το ’χουν αυτό οι συμπατριώτες μας, όταν χρεοκοπούν οι πολιτικές τους, κλαίνε. Πριν 9 χρόνια ένας άλλος εξίσου μεγάλος πατριώτης τορπίλισε το όνειρο δεκαετιών, την επανένωση του νησιού, τον τερματισμό της κατοχής. Για να μη μοιραστεί την ευημερία της η πλουσιότερη κοινότητα με την πιο φτωχή. Κλαίγοντας κι αυτός. Η ιστορία εκδικείται. Από το τέλος του 2009, που μάθαμε τι μας συμβαίνει, μέχρι και πριν λίγο καιρό, ο ελληνικός λαϊκισμός ζητούσε διαγραφή του χρέους, «δεν χρωστάμε, δεν πληρώνουμε». Όταν πέρυσι «κουρεύτηκε» ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους, έκπληκτοι διαπιστώσαμε ότι το επαναστατικό εκείνο αίτημα που συγκλόνιζε τις πλατείες δεν ήταν τόσο ανέφελο. Ασφαλιστικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες, δημόσιες επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, νοσοκομεία και δεκάδες χιλιάδες πολίτες είδαν ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας τους να εξανεμίζεται. Οι τράπεζες συντηρούνται με ορό, οι μέτοχοί τους έχασαν την αξία των μετοχών τους.
Τότε καταλάβαμε, όσοι ήθελαν να καταλάβουν, ότι ηρωικές λύσεις δεν υπάρχουν, όλες συνεπάγονται απώλειες. Ο ελληνικός λαϊκισμός, όμως, δεν είχε και πάλι πρόβλημα. Τώρα διαδήλωνε για το ακριβώς αντίθετο: Υπεξαιρέσατε τα λεφτά των ταμείων, κλέψατε τις οικονομίες του κόσμου που τις είχε τοποθετήσει σε ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου. Ο λαϊκισμός δεν έχει λύσεις για τα προβλήματα, για κάθε πρόβλημα έχει έναν εχθρό.
Τόσα χρόνια ακούμε για τους στυγνούς «οικονομικούς δολοφόνους» που δίνουν στις τράπεζες τα λεφτά των φορολογουμένων. Δεν πρέπει να λες πολλά, γιατί καμιά φορά εισακούεσαι. Στην περίπτωση της Κύπρου, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα επέλεξε διαφορετικό σχέδιο διάσωσης. Εκεί η φούσκα ήταν στις τράπεζες, οπότε το κόστος της διάσωσης δεν το ανέλαβαν μόνο οι φορολογούμενοι με φόρους και μειώσεις μισθών αλλά και οι επενδυτές. Παραδόξως ούτε τώρα είναι ευχαριστημένος ο λαϊκισμός. Μιλάει για «εκδικητική μανία των Γερμανών που διαπράττουν έγκλημα κατά του κυπριακού λαού». Κατά πώς φαίνεται, οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι πρέπει να πληρώσουν για να μη μειωθούν οι καταθέσεις των Ρώσων ολιγαρχών.
Με άλλα λόγια, όσοι έχουν δανείσει την Ελλάδα είναι «τοκογλύφοι» που πρέπει να αναλάβουν το επενδυτικό ρίσκο και να χάσουν τα λεφτά τους. Εκτός αν είναι Έλληνες και Κύπριοι, οπότε ονομάζονται καταθέτες αντί επενδυτές και πρέπει να μη χάσουν τίποτα. Ποιος θα πληρώσει; Κανείς, οι Γερμανοί, οποιοσδήποτε εκτός από μας. Αυτή είναι η νέα ελληνική μεγάλη ιδέα. Να πληρώνουν πάντα οι άλλοι.
Είναι καλό το σχέδιο διάσωσης για την Κύπρο; Όπως όλα, έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία, αλλά κυρίως εξαρτάται από την εφαρμογή του. Απ’ ό,τι φαίνεται, οι αδελφοί μας στο νησί μάς συναγωνίζονται στον αυτοκαταστροφικό λαϊκισμό, ήδη οι υπεύθυνοι της χρεοκοπίας έχουν κηρύξει αντιμνημονιακό αγώνα κι αυτοί, ζητάνε δημοψήφισμα, έξοδο από την ευρωζώνη, επιστροφή στην κυπριακή λίρα. Δηλαδή, ακόμα πιο καταστροφικές λύσεις. Λες και η έξοδος από το ευρώ θα γεμίσει τα ταμεία των τραπεζών που έχουν καταρρεύσει. Οι κυπριακές τράπεζες έχουν καταθέσεις πολλές φορές πάνω από το ΑΕΠ της χώρας. Το 63% αυτών των καταθέσεων είναι ξένα κεφάλαια, ιδίως ρώσικα. Κανένα κράτος δεν μπορεί να διασώσει και να στηρίξει ένα υπερδιογκωμένο τραπεζικό σύστημα με τζίρο πολλές φορές το ΑΕΠ του. Φαίνεται δίκαιο και άμεσα αποτελεσματικό να αναλάβουν ένα μέρος της διάσωσης τα παρκαρισμένα στην Κύπρο κεφάλαια. Βέβαια, αυτό εγκυμονεί τον κίνδυνο της αποσταθεροποίησης του τραπεζικού συστήματος του Νότου, έπεσε ένα ταμπού. Κυρίως όμως διακινδυνεύεται η θέση της Κύπρου ως φορολογικού παραδείσου της Μεσογείου. Τα ρώσικα κεφάλαια μπορεί να αναζητήσουν ασφαλέστερο λιμάνι.
Μέχρι τώρα, το σχέδιο προβλέπει 9,9% κούρεμα για τις πάνω από 100.000 καταθέσεις και 6,7% για λιγότερες. Όλοι όσοι κόπτονται για τους μικροκαταθέτες, το ρόλο του νησιού στο έργο «ωραίο μου πλυντήριο» σκέφτονται φυσικά και όχι τον «καημένο το λαό». Όπως τους είπε και ο Αναστασιάδης, η ζημιά του κουρέματος είναι όση οι τόκοι 2 χρόνων. Δηλαδή ένας καταθέτης των 20 χιλιάδων θα χάσει 1.340 ευρώ. Μακάρι να χρεοκόπησε η χώρα σου και αυτό να είναι το μόνο σου κόστος. Η συζήτηση πάλι και εδώ είναι προσχηματική. Οχυρώνονται πίσω από τους μικροκαταθέτες για να προστατεύσουν τα μεγάλα διεθνή και ντόπια κεφάλαια. Όταν ο αρχιεπίσκοπος έμπλεος οργής μιλάει για τους «πρόστυχους Ευρωπαίους», έχει τα δίκια του. Η εκκλησία είναι η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη του νησιού.
Όπως φαίνεται, εντός των επόμενων ωρών αυτό θα διορθωθεί, οι καταθέσεις των μικροαποταμιευτών δεν θα φορολογηθούν. Είναι πιο δίκαιο. Είναι πιο σωστό; Αν φορολογήθηκαν όλοι, ήταν για να μην αυξηθούν σημαντικά οι απώλειες για τα μεγάλα διεθνή κεφάλαια. Αν οι κάτω από 100.000 δεν φορολογηθούν τότε θα πρέπει να ανέβει πολύ πάνω από το 10% το τέλος για τις μεγαλύτερες καταθέσεις. Πράγμα που θα οδηγήσει σε βίαιη φυγή. Όμως η Κύπρος έχει εξασφαλίσει την ευημερία των τελευταίων χρόνων –πρώτη σε κατανάλωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση με δεύτερη την Ελλάδα– ακριβώς σ’ αυτό το ρόλο: των νησιών Κέιμαν της Μεσογείου. Κάθε απόφαση έχει υπέρ και κατά και τίποτα δεν είναι έτσι όπως οι εγχώριοι εδώ κι εκεί δημαγωγοί θέλουν να παρουσιάσουν. Στην πραγματικότητα οι Κύπριοι πρέπει να καταγράψουν τις ζημιές τους, λίγη σημασία έχουν τα ποσοστά, και να προσπαθήσουν γρήγορα να επανέλθουν στην κανονικότητα και να ξανακερδίσουν όσα έχασαν. Το ’χουν ξανακάνει. Είναι αμφίβολο αν θα γίνει έτσι απλά. Όπως έχει ήδη φανεί, στις μπερδεμένες μέρες μας, ο λαϊκισμός οδηγεί σε αυτοκαταστροφικές επιλογές.
Το ηθικό δίδαγμα των τελευταίων χρόνων κι εδώ κι εκεί είναι ότι δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα. Εμείς πιστέψαμε ότι θα δανειζόμαστε εσαεί, όλο και περισσότερα, μέχρι να γίνουμε όλοι δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι στα 50. Αυτοί πίστεψαν ότι θα παρκάρουν τα ρώσικα λεφτά στα θησαυροφυλάκια και θα ζουν άνετα μ’ αυτό μόνο. Η κρίση που αντιμετωπίζει η Δύση είναι πολύ μεγάλη για να επιτρέπει τέτοιες ανέμελες νησίδες. Οι χώρες μας πρέπει να επιστρέψουν στη δουλειά, να παράγουν και να πουλάνε στον κόσμο, αν θέλουν να διατηρήσουν το επίπεδό τους. Το ακόμα μεγαλύτερο μάθημα όμως είναι ότι η οικονομία είναι ρίσκο, η ζωή είναι ρίσκο. Ότι έχει κινδύνους, ότι πρέπει να κάνουμε συνέχεια επιλογές. Και πρέπει να βρίσκουμε τις πιο δίκαιες και πιο αποτελεσματικές κάθε φορά. Όσοι παρουσιάζουν μια ζωή εύκολη, βολική, χωρίς προσπάθεια, που όλοι μπορούμε να απολαύσουμε απλώς κάτι «κακοί» μας τη στερούν, είναι αυτοί που προτείνουν πάντα τις χειρότερες λύσεις, τις πιο άδικες, την ηρωική αυτοκτονία. Οι λύσεις δεν είναι μαύρο-άσπρο, έχουν υπέρ και κατά, είναι περίπλοκες, έχουν κόστος.
Τις ίδιες αυτές μέρες, οι εφημερίδες γράφουν για τους Έλληνες που έχασαν τα λεφτά τους επενδύοντας σε ολλανδικά ομόλογα της τράπεζας SNS. Εκεί το κράτος αποφάσισε να «μη σώσει την τράπεζα με τα λεφτά των φορολογούμενων». Όπως ζήταγαν και κάποιοι εδώ. Αυτοί όμως οι Έλληνες έχασαν όλα τα λεφτά τους. Όπως θα τα έχαναν όλα αν συνέβαινε το ίδιο εδώ ή στην Κύπρο. Οι Κύπριοι θα χάσουν μέχρι 9,9% των καταθέσεών τους. Όσοι ήταν μέτοχοι στις ελληνικές τράπεζες, μεγάλο μέρος των Ελλήνων πολιτών δηλαδή, βλέπουν τώρα τις μετοχές να κάνουν μερικά λεπτά. Κι αν είχαμε γυρίσει στη δραχμή θα είχαμε χάσει τα 2/3 των χρημάτων μας. Η πραγματική ζωή είναι διαφορετική από τα συνθήματα. Ψύχραιμα πρέπει να σταθμίζεις τις επιλογές, να αποφεύγεις τα χειρότερα.
Οι εύκολες λύσεις, οι διαχωρισμοί σε ηρωικούς πατριώτες και προδότες του έθνους, είναι πάντα οι αυτοκαταστροφικές επιλογές. Οι Κύπριοι θα έπρεπε ήδη να το έχουν μάθει αυτό.
Τον συνάντησα μετά από αρκετά χρόνια. Στα μάτια του γέροντα υπήρχε ακόμα η λάμψη των προηγούμενων χρόνων. Τον βρήκα και πάλι σε εκείνο το μαγειρείο της Αθήνας, όπου κατέφευγαν οι δικηγόροι στα μεσημεριανά διαλείμματα των δικών στην οδό Σανταρόζα. Νομίζω ότι φορούσε ακόμα εκείνο το φθαρμένο σακάκι, ενώ γραβάτα του ήταν, όπως και τότε, μισολυμένη από το λαιμό,. Με γοήτευαν οι διηγήσεις του για τα παλαιά, οι αστείρευτες νομικές του γνώσεις και το περίτεχνο της γραφής των δικογράφων του, αλλά περισσότερο η αγάπη του για την Ιστορία και τη λογοτεχνία. Είχα υποσχεθεί κάποτε στον παλαιό Μακρονησιώτη δικηγόρο, ότι μια μέρα θα πήγαινα στο δικηγορικό του γραφείο, που ήταν ένα μέρος του τεσσαριού που είχε αγοράσει στη Νεάπολη, εκεί πάνω από τα Εξάρχεια, όπου διαμένει μέχρι σήμερα. Έκανα την υπόσχεση μου πράξη και τον επισκέφθηκα τις προάλλες και έμεινα κυριολεκτικά έκθαμβος. Ένα μεγάλο παλαιό διαμέρισμα, μία βιβλιοθήκη. Σχεδόν τίποτα άλλο. Από πάνω μέχρι κάτω βιβλία. Χιλιάδες τόμοι, προσεχτικά ταξινομημένοι. Νομικά, ιστορικά, επιστημονικά. Αλλά η πραγματική αποκάλυψη ήταν τα λογοτεχνικά του βιβλία. Ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα, δοκίμια, σχεδόν όλα σε πρώτες εκδόσεις. Πολλά με ιδιόχειρες αφιερώσεις των λογοτεχνών και ποιητών. Ρίτσος, Βάρναλης, η γενιά του 30, Παλαμάς, Καβάφης και τόσοι άλλοι. Ο γέροντας νομικός έχει μέσα στο ιδιόκτητο διαμέρισμά του έναν πραγματικό θησαυρό. Τα σπάνια αυτά βιβλία πουλιούνται σήμερα από οίκους δημοπρασιών και πιάνουν υψηλές τιμές. Έχουν αντιληφθεί οι οικονομικοί εγκέφαλοι του ΣΥΡΙΖΑ, τί ακριβώς προτείνουν; Να πληρώσει ετήσιο τέλος κατοχής των σπάνιων αυτών βιβλίων ο σπουδαίος αυτός γέροντας, διότι σε όλη του τη ζωή δεν τον ενδιέφεραν τα λούσα και η κατανάλωση, αλλά η επιστήμη του δικαίου και η αγορά βιβλίων, που σήμερα εάν κάποιος τα πουλούσε (ο ίδιος βέβαια ούτε καν διανοείται να το πράξει) θα μπορούσε να εισπράξει ένα πολύ σεβαστό ποσό;
Κάποιος άλλος έχει σπαταλήσει ώρες πολλές σε παλαιοπωλεία, σε υπαίθριες αγορές, σε ψάξιμο σε παλαιοπωλεία του εξωτερικού, στο διαδίκτυο και έχει ξετρυπώσει μεγάλες ευκαιρίες και έτσι έχει δημιουργήσει μια πάρα πολύ καλή συλλογή παλαιών καρτ-ποστάλ. Η κατοχή και αυτής της συλλογής θα είναι εν δυνάμει αντικείμενο φόρου κατοχής, κατά την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα ποιός θα εκτιμήσει την αξία της συλλογής αυτής, μόνον νοσηροί εγκέφαλοι, μπορούν να το σκεφτούν.
Ένας τρίτος, φιλότεχνος, χρόνια τώρα, αγοράζει ζωγραφικούς πίνακες τελειόφοιτων της Σχολής Καλών Τεχνών σε χαμηλές τιμές. Η καλλιτεχνική του ματιά είναι εξαιρετική. Σήμερα είναι ευτυχής που ζει μέσα στη συλλογή του που περιέχει πίνακες γνωστών πλέον ζωγράφων. Εμπρός παιδιά....Φορολογείστε κάθε χρόνο με φόρο κατοχής τη συλλογή του, για να απονείμετε την φορολογική δικαιοσύνη που ονειρεύεστε, αδιαφορώντας αν βάλετε ταφόπλακα στις καλές τέχνες.
Η αξιωματική αντιπολίτευση επιχείρησε να εξειδικεύσει τις φορολογικές της προτάσεις.
Εδώ, όμως ξεκινούν τα πολύ δύσκολα, διότι πλέον τα πράγματα πρέπει να συγκεκριμενοποιηθούν.
Προσπαθούν οι άνθρωποι να μας εξηγήσουν πώς θα καταφέρουν να πετύχουν μία εξίσωση με τριπλή στόχευση. Την πολύ μεγάλη αύξηση των φορολογικών εσόδων μέσα σε περίοδο τεράστιας οικονομικής κρίσης (οι ίδιοι έχουν θέσει το στόχο αυτό), την τεράστια φορολογική ελάφρυνση των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων και την αύξηση των φορολογικών εσόδων από του πολύ πλούσιους.
Κάποιες από τις προτάσεις είναι πράγματι ενδιαφέρουσες αλλά οι περισσότερες είναι ολότελα αρλούμπες και θα οδηγήσουν σε αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και σε καταστροφές στην κοινωνία μας, βασικά των αδυνάμων, αλλά και των ανθρώπων της παραγωγής, όχι μόνον της βιοτεχνικής και βιομηχανικής και των υπηρεσιών, αλλά ακόμα και της πολιτιστικής.
Τί σκέφτηκαν λοιπόν;
Να ψαρέψουμε έσοδα από αυτούς που ακουμπάνε δεκάδες χιλιάδες ευρώ για να αγοράσουν πίνακες ζωγραφικής. Να φορολογηθούν οι κάτοχοι έργων τέχνης μας λένε. Τί ωραία που ακούγεται η πρόταση αυτή!!! Αντί να υποφέρουν οι φτωχοί να πληρώσουν φόρο αυτοί που κατέχουν τους Πικάσσο και τους Παρθένηδες.
Βρε άνθρωποι, πρακτικά πώς θα το κάνετε αυτό; Πώς θα ορίσετε ποιό είναι έργο τέχνης και ποιό έργο ατεχνίας; Τις συλλογές καρτ-ποστάλ θα τις φορολογήσετε και αυτές; Και τους κατόχους πολλών βιβλίων; Και πώς θα υπολογίσετε την αξία των έργων τέχνης; Η σύζυγός μου ζωγραφίζει, κατά τη γνώμη μου, καλύτερα από τον Φασιανό. Δεν έχει πουλήσει όμως και δεν προτίθεται να πουλήσει ούτε ένα ζωγραφικό της έργο. Πώς στο διάολο θα υπολογίσετε την αξία των πινάκων της που έχουμε στο σπίτι μας; Και ποια είναι η αξία ενός ζωγραφικού πίνακα με το Μπούρτζι που ο ντόπιος ζωγράφος τον δημιουργεί σε λιγότερο από μία ώρα; Άραγε θα ορίσετε αντικειμενικές αξίες στα έργα τέχνης; Απομουρλαθήκαμε τελείως; Ας σοβαρευτείτε κάποτε.
Δεν αντιλαμβάνεστε ότι με μια τέτοια πρόταση, ουσιαστικά βάζετε ταφόπλακα σε μια παραπαίουσα αγορά έργων τέχνης, που μέσα από αυτήν συντηρούνται επιχειρήσεις, επιβιώνουν με μεγάλη δυσκολία νέοι απόφοιτοι της Σχολής Καλών Τεχνών, συντηρητές έργων τέχνης, εκτιμητές, υπάλληλοι και πολλοί άλλοι;
Τί επιδιώκετε; Να κλείσετε ουσιαστικά την Σχολή Καλών Τεχνών; Να μην έχουμε νέους ζωγράφους και γλύπτες; Ποιός σοβαρός άνθρωπος θα αγόραζε ένα έργο ενός νέου καλλιτέχνη, όταν θα είχε το φόβο μετά από κάποια χρόνια όταν ο ελπιδοφόρος ζωγράφος γίνει φτασμένος, να εμφανισθεί ένας αστοιχείωτος περί την τέχνη εφοριακός υπάλληλος και να του εκτιμήσει αυθαίρετα το ζωγραφικό πίνακα, που είχε κάποτε αγοραστεί φτηνά, και να του επιβάλει ένα τεράστιο ετήσιο φόρο κατοχής; Πριν από μερικές δεκαετίες ένας νέος ζωγράφος πουλούσε αντί πολύ χαμηλού τιμήματος τους πίνακές του, προκειμένου φτωχικά να επιζήσει και να δώσει τον όβολό του στο κόμμα της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς του οποίου ήταν μέλος. Σήμερα τα έργα του συγκεκριμένου καλλιτέχνη είναι περιζήτητα (είδα μερικά προχθές στο Μουσείο Φρισύρα) και πουλιούνται στις δημοπρασίες των Σόθμπις και των Κρίστις. Φαντασθείτε λοιπόν να πρέπει να πληρώσει ετήσιο φόρο κατοχής, αυτός που τότε αγόραζε έργα του Χρόνη Μπότσογλου για να ενισχύσει συνάμα και το Ε.Κ.Κ.Ε.( υποψήφιος στις εκλογές του 1977 στο Νομό Φθιώτιδας)
Αντί να προτείνουν λοιπόν οι άνθρωποι μέτρα τόνωσης των καλών τεχνών, που σημαίνει και αναζωογόνηση της αγοράς, ώστε να μπορούν οι νέοι δημιουργοί μας να ζουν αξιοπρεπώς και να παράγουν, αντί να προτείνουν μέτρα καταπολέμησης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της φοροδιαφυγής που υφίσταται στην αγορά έργων τέχνης, προτείνουν τελικά ανοησίες περί ετήσιας φορολόγησης όποιου κατέχει πίνακες ζωγραφικής ή όποιου συλλέγει παλιά σπάνια βιβλία. Έλεος
"Στα θολά νερά που ψαρεύετε βρώμικα ψάρια θα πιάσετε".
Της Ξένιας Κουναλάκη
πηγή: http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_14/03/2013_487722
Το περασμένο Σάββατο, την ώρα που έκανε προθέρμανση για να μπει στον
αγωνιστικό χώρο ο Λιβεριανός αμυντικός του Απόλλωνα Σμύρνης, Λόρενς
Ντοέ, περίπου 15 οπαδοί της αντίπαλης ομάδας, του Ηρακλή Ψαχνών, τον
αποδοκίμασαν έντονα με γουχαΐσματα και κραυγές πιθήκων. Το ρατσιστικό
επεισόδιο που σημειώθηκε στα Ψαχνά είναι μία ακόμη απόδειξη ότι η
έλλειψη ανεκτικότητας και η μισαλλοδοξία έχουν διαχυθεί πλέον στην
ελληνική κοινωνία. Δεν περιορίζονται στους οπαδούς ενός ξενοφοβικού
φιλοναζιστικού κόμματος, αλλά επεκτείνονται στα νηπιαγωγεία, στα
σχολεία, στα γήπεδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον επίμαχο αγώνα ο διαιτητής όχι μόνο δεν
συνέτισε τους ρατσιστές χούλιγκαν, αλλά έδειξε κίτρινη κάρτα στον Ντόε
επειδή μπήκε χωρίς άδεια στον αγωνιστικό χώρο. Τελικά ο Ντόε κάθισε και
πάλι στον πάγκο του Απόλλωνα και δεν χρησιμοποιήθηκε μέχρι το τέλος του
αγώνα, ίσως για να μην προκαλέσει το κοινό αίσθημα με το χρώμα του
δέρματός του. Απ’ την πλευρά τους, οι άνθρωποι του Ηρακλή Ψαχνών
αρνούνται κατηγορηματικά την ύπαρξη ρατσιστικού κρούσματος,
επικαλούμενοι -υποθέτουμε- το γνωστό χιλιοειπωμένο επιχείρημα «Οι
Ελληνες δεν είναι ρατσιστές».
Κι όμως το φαινόμενο «ρατσισμός στα γήπεδα» δεν είναι καινούργιο και
μαρτυρά τον σκοταδισμό που είναι βαθιά ριζωμένος στο ελληνικό ποδόσφαιρο
και όχι μόνο. Ο πρώην επιθετικός του Παναθηναϊκού, Τζιμπρίλ Σισέ, είχε
επανειλημμένως γίνει δεκτός στο Καραϊσκάκη, στον Βόλο και αλλού με την
ιαχή «Ουγκ, ουγκ, ουγκ», τη μόνη γλώσσα που κατέχουν άπταιστα οι
νεαντερτάλειοι ποδοσφαιρόφιλοι. Στην Τούμπα, ο Κόλιν Καζίμ Ρίτσαρντς του
Ολυμπιακού είχε δεχθεί μπανάνες, αλλά είχε αντιμετωπίσει την υπόθεση με
χιούμορ: «Αν οι μπανάνες είναι κίτρινες και σε καλή κατάσταση, μπορεί
να τις φάω κιόλας, αν, όμως, είναι σάπιες, όπως ορισμένες που μου
πέταξαν, τότε δεν τις τρώει ούτε μία μαϊμού», σχολίασε. Τέλος, ο Σωτήρης
Νίνης άκουσε τους οπαδούς της Εθνικής ομάδας να τραγουδούν το σύνθημα
«Δεν θα γίνεις Ελληνας ποτέ, Αλβανέ, Αλβανέ» στο περσινό ματς με τη
Λιθουανία. Στη συνέχεια, όταν βρήκε τον δρόμο προς το τέρμα, ο Αλβανός
χρίστηκε αυτόματα Βορειοηπειρώτης και η ελληνικότητά του ουδέποτε
ξανααμφισβητήθηκε.
Είναι γνωστό ότι μέλη της «Γαλάζιας Στρατιάς», του συνδέσμου φιλάθλων
της Εθνικής Ελλάδας, ουσιαστικά στρατολογούνται στη Χρυσή Αυγή.
Παράλληλα, τα ίδια μέλη είναι και ιδρυτές του Συνδέσμου Φίλων της
Λάτσιο, κοιτίδας των νεοφασιστών του ποδοσφαιρικού κόσμου, που έχει
δεχθεί καταιγισμό χρηματικών προστίμων και ποινών από την UEFA εξαιτίας
της ρατσιστικής συμπεριφοράς των οπαδών της. Στην Ελλάδα, πάλι, οι
διαιτητές απλώς τιμωρούν τα θύματα τέτοιων επιθέσεων.
Από τον τοίχο φίλης στο fb. Ποιος άραγε συμφωνεί με τα παρακάτω; Ποιος τα είπε; Μπορείτε να τον αναγνωρίσετε;
“ Οι αντίπαλοί μας μας κατηγορούν, και ειδικά εμένα προσωπικά, ότι δεν είμαστε συναινετικοί, ότι είμαστε εριστικοί. Λένε ότι αρνούμαστε το διάλογο με τα άλλα κόμματα. Λένε ότι δεν είμαστε δημοκρατικοί, ότι θέλουμε να τα διαλύσουμε όλα (...) Πρέπει να παραδεχθώ το εξής- αυτοί οι κύριοι έχουν δίκιο. Εμείς δεν είμαστε ανεκτικοί. Έχουμε ένα στόχο, να καθαρίσουμε τη βουλή από αυτά τα κόμματα. Οι αγρότες, οι εργάτες, οι έμποροι, η μεσαία τάξη, όλοι είναι μάρτυρες...αυτοί όμως προτιμούν να μη μιλάνε για τα προηγούμενα χρόνια...ποιος είναι ο υπεύθυνος; Αυτοί! Τα κόμματα! Επί δεκαετίες έδειξαν τι ήταν ικανοί να κάνουν. Έχουμε ένα έθνος οικονομικά κατεστραμμένο, οι αγρότες διαλυμένοι, η μεσαία τάξη γονατισμένη, σχεδόν μηδενικές επενδύσεις, εκατομμύρια ανέργους...αυτοί είναι οι υπεύθυνοι! Μια με λένε σοσιαλιστή, μια κομμουνιστή, μια συνδικαλιστή, έχουνε σύγχυση, νομίζουν ότι είμαστε σαν αυτούς. Εμείς δεν είμαστε σαν αυτούς! Αυτοί είναι τελειωμένοι, θέλουμε να τους δούμε όλους στον τάφο! (...) μου πρότειναν συμμαχία. Αυτή είναι η συλλογιστική τους. Δεν κατάλαβαν ακόμη ότι έχουν να κάνουν με ένα κίνημα εντελώς διαφορετικό από ένα πολιτικό κόμμα...εμείς θα αντισταθούμε σε οποιαδήποτε πίεση μας κάνουν. Είμαστε ένα κίνημα που κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει....δεν καταλαβαίνουν ότι ο συνεκτικός δεσμός αυτού του κινήματος είναι μια δύναμη που δεν μπορεί να αναχαιτιστεί δεν μπορεί να καταστραφεί...εμείς δεν είμαστε ένα κόμμα, εκπροσωπούμε όλον το λαό, τον νέο λαό»
Ενας θανατηφόρος ιός εξαπλώνεται στην Ευρώπη διαλύοντας και τις τελευταίες της αντιστάσεις. Η «μέγγενη της λιτότητας» αρχίζει να σφίγγει τη Γαλλία, σύμφωνα με τη λυρική προσέγγιση της Monde, και ο Φρανσουά Ολάντ ετοιμάζεται για περικοπές «χωρίς ταμπού» όπως σημειώνει η Libération, πάντα πιστή στο ελευθεριακό της πνεύμα. Στην άλλη πλευρά των Αλπεων ο Μπέπε Γκρίλο έχει ήδη κηρύξει το τέλος του ευρώ και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Στη Βρετανία, η λιτότητα έχει γίνει η μαγιά που φουσκώνει το ζυμάρι του ευρωσκεπτικισμού. Και στην Ισπανία δεν έχει κανείς παρά να περιμένει να δει το τέρας που θα γεννηθεί από την ένωση της λιτότητας με την πολιτική κρίση. Η λιτότητα επιτρέπει στη γαλλική Ακροδεξιά, άλλοτε κήρυκα του κοινωνικού δαρβινισμού, να καταγγέλλει μετά βδελυγμίας τις «νεοφιλελεύθερες πολιτικές» του Σοσιαλιστή Ολάντ. Ανασταίνει πολιτικά πτώματα σαν τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Δυναμιτίζει την κοινωνική συνοχή, προκαλεί σύγχυση, υπονομεύει τους θεσμούς, δημιουργεί ανίερες συμμαχίες, απειλεί τις δημοκρατίες.
Ή ΔΕΝ θα έπρεπε να είναι έτσι; Τι μας κάνει να μετατρέπουμε τη λιτότητα στη βολική μήτρα όλων των δεινών, στον εχθρό που ακόμη και αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να είχαμε εφεύρει; Ας κάνουμε, λοιπόν, μια διαφορετική ανάγνωση. Ας γυρίσουμε πίσω, στον Ιανουάριο του 1977, όταν ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, φωτισμένος ηγέτης του ιταλικού ΚΚ, εισήγαγε στο ιταλικό πολιτικό λεξιλόγιο έναν νέο όρο, την austerità. Ο Μπερλινγκουέρ ανέπτυξε σε δύο ομιλίες τις αιρετικές απόψεις του. Στο θέατρο Ελιζέο της Ρώμης το ακροατήριο ήταν διανοούμενοι του PCI. Στη Λυρική Σκηνή του Μιλάνου ήταν εργάτες. «Η λιτότητα για εμάς», εξηγούσε, «είναι το μέσο για να ξεπεράσουμε ένα σύστημα, του οποίου τα διακριτά χαρακτηριστικά είναι η αλόγιστη σπατάλη, η αποθέωση του ασύδοτου ατομικισμού και του πιο έξαλλου καταναλωτισμού». Ηταν μια θέση που ο Μπερλινγκουέρ πλήρωσε με πολιτική μοναξιά. Πολλοί Αριστεροί είδαν στη λιτότητα αυτό που η Δεξιά αποκαλούσε «θυσίες» - ήταν επομένως η αφανής πλευρά του ιστορικού συμβιβασμού. Οι Σοσιαλιστές είχαν αρχίσει να παραδίδονται στις χαρές του ατομικού ηδονισμού. Ελάχιστοι παρατήρησαν ότι σε εκείνες τις δύο ομιλίες περισσότερο και από τη λέξη λιτότητα ο Μπερλινγκουέρ είχε χρησιμοποιήσει τη λέξη σπατάλη. Σπατάλη των πόρων, της ενέργειας, του πλούτου, της κατανάλωσης, των σκουπιδιών. Σπατάλη της ίδιας της ζωής.
ΟΙ ΔΥΟ ομιλίες του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ εκδόθηκαν το 2010 στην Ιταλία σε έναν κοινό τόμο υπό τον τίτλο «Ο δρόμος της λιτότητας. Για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης». Ο ιταλικός Τύπος μνημονεύει συχνά αυτόν τον οξυδερκή προφήτη που έβλεπε από τότε ότι η εφαρμογή του δυτικού μοντέλου ανάπτυξης σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι αδύνατη γιατί απλούστατα θα οδηγήσει στην καταστροφή του. Η αριστερή του συνείδηση δεν του επέτρεπε να νομιμοποιήσει την ανέχεια των εργατών της Ασίας και της Αφρικής στο όνομα της ευρωπαϊκής ευημερίας. Μήπως πριν υποκύψουμε στις σειρήνες του λαϊκισμού να ρίχναμε μια ματιά στον υπόλοιπο κόσμο;
Ο μεταφραστής και μελετητής της λογοτεχνίας Αρης Μπερλής μιλάει για την κρίση, τη σύγχυση των νέων, τους συγγραφείς
Συνέντευξη στον Ηλια Μαγκλινη
Η συζήτηση με τον μεταφραστή και μελετητή της λογοτεχνίας Αρη Μπερλή ξεκίνησε κάπως ανορθόδοξα: κοιτούσα στην οθόνη του υπολογιστή του τη φωτογραφία ενός σμήνους βρετανικών βομβαρδιστικών Λάνκαστερ, όταν ο κ. Μπερλής σχολίασε: «Αυτή είναι η φαντασίωσή μου: πιλότος βομβαρδιστικού, σε αποστολή πάνω από τη ναζιστική Γερμανία». Είχα πάει στο σπίτι του κ. Μπερλή, στον Βύρωνα, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του «Μεγάλου Γκάτσμπι» του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ από τις εκδόσεις Αγρα (σε δική του μετάφραση, εισαγωγή και επίμετρο), αλλά βρεθήκαμε να μιλάμε για… βομβαρδισμούς του 1943.
Αφού με περιεργάστηκε η γάτα του («είχαμε άλλη μία, μα το καλοκαίρι μάς άφησε είκοσι χρόνων και τη θάψαμε με τιμές στον κήπο, στην Εύβοια», μου είπε), η συζήτηση στράφηκε στη λογοτεχνία, στη μετάφραση, στο σήμερα.
Υπήρχε ένας σκοπός κάποτε και τα πράγματα ήταν καθαρά. Γι’ αυτό φαντασιώνομαι ότι είμαι πιλότος της RAF. Πολεμάς τον Χίτλερ και τον φασισμό. Λείπει σήμερα αυτή η αίσθηση του σκοπού. Δημιουργείται έτσι μια σύγχυση. Κάποιοι μπαίνουν σήμερα σε μια στράτευση. Π.χ., στρατεύονται κατά του Μνημονίου. Υπέρ ποίου όμως, θα ρωτούσα εγώ. Μιας υποτιθέμενης εθνικής ανεξαρτησίας; Η οποία όμως δεν μπορεί να υπάρξει όταν είσαι μέλος -και σωστά- μιας ευρύτερης ενότητας κρατών; Πρέπει να εθελοτυφλείς για να πιστεύεις ότι μπορείς ως χώρα να είσαι αυθύπαρκτος. Η σύγχυση αυτή κουράζει. Κανένας δεν είναι απρόσβλητος, πολύ περισσότερο οι νέοι, που είναι σε πλήρη σύγχυση. Το βλέπω στην κόρη μου, 27 χρόνων, άνεργη. Δασκάλα θέλει να είναι. Δεν θέλει να είναι χρηματιστής, γιατρός ή δικηγόρος. Να διδάσκει παιδιά θέλει. Και δεν μπορεί αυτή τη στιγμή.
Τον Γκίνσμπεργκ τον γνώρισα όταν ήρθε στην Αθήνα τη δεκαετία του ’90. Αλληλογραφούσαμε από τη μακρινή εποχή που μετέφραζα την ποίησή του. Δοκίμασα μεγάλη απογοήτευση. Είναι φαίνεται αναπόφευκτο να απογοητευόμαστε όταν γνωρίζουμε συγγραφείς ινδάλματα της νεότητάς μας.
Ο πρώτος Αμερικανός πεζογράφος που μετέφρασα είναι ο Φιτζέραλντ, με τον «Γκάτσμπι», από τα κορυφαία μυθιστορήματα του εικοστού αιώνα. Με διαστάσεις πολύ πέραν της λογοτεχνίας. Δεν μπορεί ένας ιστορικός να κατανοήσει τον αμερικανικό Μεσοπόλεμο χωρίς να έχει διαβάσει Φιτζέραλντ. Θα του λείπει αυτή η πολιτισμική διάσταση.
Είναι επίκαιρο βιβλίο ο «Γκάτσμπι». Απεικονίζει μια εποχή η οποία βρίσκεται καθ’ οδόν προς τη χρεοκοπία. Εποχή πλούτου, ασωτίας και φθηνού γούστου – όπως αυτή που ζήσαμε. Εκείνο όμως που κάνει τον ήρωα μεγάλο είναι ο ρομαντισμός του. Δείτε τον έρωτα και την απόλυτη αφοσίωση του Γκάτσμπι για την Νταίζη. Στον «Γκάτσμπι» οι άρρενες αναγνώστες βρίσκουν κομμάτια του εαυτού τους εφηβικά. Αυτές τις νύξεις ερωτικής αθανασίας, για να παραλλάξουμε ένα πασίγνωστο ποίημα του Γουέρντσγουερθ. Ο Γκάτσμπι έχει έναν σκοπό, μια στοχοπροσήλωση, κι ας κυνηγάει μια χαμένη υπόθεση. Κανένας σύγχρονος μυθιστοριογράφος δεν θα τολμούσε να πλάσει τέτοιο ιδεαλιστή ήρωα. Οι ήρωές τους -του Ροθ, του Κουτσί, του Μπάνβιλ- είναι σαν τον μέσο αναγνώστη. Είναι νευρωτικοί, έχουν πρόβλημα με τις γυναίκες, δεν ξέρουν τι θέλουν.
Για μένα, ο καλός μεταφραστής δεν πρέπει απλώς να κατέχει καλά την ξένη και τη μητρική του γλώσσα, αλλά να καταλαβαίνει τη λογοτεχνία, να δονείται από το κείμενο και ταυτόχρονα να μπορεί με ψυχρό μάτι να διακρίνει τα αφηγηματικά τεχνάσματα του συγγραφέα. Είναι σαν το «Παράδοξο του ηθοποιού», του Ντιντερό. Τότε μόνον θα είναι πραγματικά καλός μεταφραστής. Εμένα με ικανοποιούσε ότι ένα σπουδαίο βιβλίο μπορούσα να το γυρίσω στη δική μου γλώσσα. Ισως γι’ αυτό, αν και θα μπορούσα να γράψω δικά μου πράγματα, δεν το έκανα. Η μετάφραση με γέμιζε πάντα, δεν ήθελα άλλο.
Η λογοτεχνία αφηγείται τη ζωή. Δεν πιστεύω στις θεωρίες σύμφωνα με τις οποίες λογοτεχνία και γλώσσα είναι παιχνίδια σημείων. Βεβαίως, η λογοτεχνία δεν είναι ο απόλυτος καθρέφτης της ζωής, αλλά ένα σύνολο από ηρωικές απόπειρες να γίνει η ζωή αντικείμενο αφήγησης. Οι αποδομιστές είπαν ορισμένα σωστά πράγματα που μπορεί να ισχύουν σε συγκεκριμένα πλαίσια μόνον. Εξάλλου, πολλά από αυτά που είπαν τα ξέραμε. Τις αμφισημίες, την εκκρεμότητα του νοήματος, τα ξέραμε ως αναγνώστες.
Η μόνη μου αντίσταση στα επερχόμενα δεινά είναι η λογοτεχνία. Δεινά κοινωνικά, πολιτισμικά – και βιολογικά βέβαια. Βλέπω ακόμη μεγαλύτερη κοινωνική αποσάθρωση. Φοβάμαι ότι φταίει το «υλικό». Υπάρχει μια διεθνής κρίση αλλά υπάρχει και μια ελληνική. Σε αυτή αναφέρομαι. Δεν αποδέχομαι το χονδροειδές «μαζί τα φάγαμε», αλλά οι πολιτικές ηγεσίες που ευθύνονται για την κρίση αντανακλούν τις κοινωνίες που τις ψήφισαν. Για να καταλάβετε το υλικό, δείτε τη λαϊκή ελληνική μουσική: αυτός ο διαρκής θρήνος, «άτιμη ζωή», «ψεύτης ντουνιάς» κ.λπ. Η ελληνική κοινωνία έχει διαποτιστεί από αυτή τη νοοτροπία. Το μουσικό αίσθημα του λαού εκφράζεται με καψούρικα, μεμψίμοιρα τραγούδια. Η ζωή μου όλη είναι ένα τσιγάρο. Στίχος που σε αποσβολώνει. Ερχονται κάποιοι φίλοι διανοούμενοι και διαφωνούν, μου λένε για το λαϊκό τραγούδι «μα αυτές είναι οι αξίες του τόπου». Δεν με ενδιαφέρουν. Τις αξίες εγώ τις αντλώ από μια ευρύτερη, πανανθρώπινη δεξαμενή. Ακούω Μπαχ και Σούμπερτ. Δεν με συγκινεί το λαϊκό τραγούδι. Και, με κάποια σουρεαλιστική διάθεση, βλέπω κάποια σχέση ανάμεσα στο λαϊκό τραγούδι και στο όραμα μιας αργομισθίας στο Δημόσιο…
Ποιος είναι
Ο Αρης Μπερλής γεννήθηκε στην Πάτρα το 1944. Είναι δοκιμιογράφος, κριτικός και μεταφραστής λογοτεχνίας. Το 2001 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Υψιλον ο τόμος «Κριτικά δοκίμια».
Εχει μεταφράσει: Αλεν Γκίνσμπεργκ, Βιρτζίνια Γουλφ, Τζέιμς Τζόις, Εμιλι Μπροντέ, Τζόζεφ Κόνραντ, Σάμιουελ Μπέκετ, Μπέρτραντ Ράσελ, Ουόλτερ Πέιτερ κ.ά. Διετέλεσε εκδότης του περιοδικού «Σπείρα» (1974-1980) και του εκδοτικού οίκου «Κρύσταλλο» (1980-1993). Διετέλεσε διευθυντής σπουδών του αγγλόφωνου τμήματος του ΕΚΕΜΕΛ.
Τελευταίες του μεταφραστικές εργασίες: «Ο μεγάλος Γκάτσμπι» του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ (Αγρα), «Η τέχνη της μνήμης» της Φράνσες Γέιτς (ΜΙΕΤ), «Η Βίβλος του άθεου», συλλογικό έργο (Polaris).
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)